Manokwari, 10 mei 2017

Beste Allen,

Het schooljaar loopt weer ten einde. Begin juni is de proefwerkweek in het kader van de overgangsexamens. Op 3 juli begint de inschrijving van de nieuwe leerlingen, en na enkele introductie-dagen voor de nieuwe leerlingen gaan op 16 juli de klassen weer draaien. Vorige week werd de uitslag van de eindexamens bekend gemaakt. Allen geslaagd! 65 leerlingen. Eigenlijk waren er 66 ingeschreven, maar een meisje maakte door familie-omstandigheden het eindexamen niet mee. 25 Jongens en 40 meisjes. 58 leerlingen woonden op het internaat (24 jongens en 34 meisjes), 7 waren extern (1 jongen en 6 meisjes). Van deze 58  internaatsleerlingen waren er 42 autochtoon Papoea (27 jongens en 15 meisjes).

Het is niet zo’n kunst om tegenwoordig op een indonesische school over te gaan of te slagen. Van overheidswege wordt er sterk op aangedrongen iedereen ‘maar’ te laten overgaan. De Minister van Onderwijs staat namelijk voor een enorm probleem. Elk jaar groeit de indonesische bevolking met zo’n 5 miljoen nieuwe mensen! Elk jaar 5 miljoen extra kinderen naar school! En nu is er al een tekort aan schoolgebouwen, leermiddelen en onderwijzend personeel. Als iemand zou blijven zitten, neemt hij/zij het plekje in van een jonger broertje of zusje dat ook graag naar school wil.... Dus krijgt iedereen binnen de vastgestelde tijd zijn diploma. Het is dan aan de hogere school  (middelbaar, hoger onderwijs) of de werkvloer om te bepalen of iemand, met dat bepaalde diploma op zak, wel of niet aangenomen wordt. Het toelatingsexamen en de naam van de school van herkomst gaan dus bepalen of iemand wel of niet aangenomen wordt. Op onze junior high school, de SMP,  (drie jaar vervolgonderwijs na de 6-jarige lagere school) geeft dat echter extra problemen. Want vanwege de leerplicht (tot 15 jaar) mogen we niemand met een lagere school-staatsdiploma weigeren. Ook niet als blijkt dat zo iemand na zes jaar lagere school nog geen spat kan lezen of schrijven! (Op de SMP hebben we dus een aparte juf ingehuurd die aan deze kinderen individueel onderwijs geeft; bij sommigen helpt het, bij anderen geenszins – die zouden naar een bijzondere lagere school gemoeten hebben – maar die is in geen velden of wegen te bekennen... Behalve een bijzondere school waar alle invaliden een plaatsje kunnen vinden, alles bij elkaar: doven, blinden, verstandelijk gehandicapten...).

Tijdens het leer-proces van enkele jaren treedt er een natuurlijke selectie op. De klas die nu slaagde (65 leerlingen) begon drie jaar geleden met 130 leerlingen. Vijfenzestig (50%) vielen dus tijdens die drie jaar uit de boot. Ze gaven er zelf de brui aan of verhuisden naar een andere school (waar de standaard lager is), of werden van school en internaat gestuurd.

Degenen die wel bleven en slaagden, komen goed terecht. Ze worden aangenomen op de betere universiteiten, ook buiten Papua, vooral op Java en in Manado (Noord Celebes). Bij een enkele universiteit in Jakarta en Yogyakarta wordt een enkele leerling van de Villanova-school zonder toelatingstest aangenomen. Dit jaar werden er door de districts-overheid 5 studiebeurzen vergeven om in Duitsland te kunnen gaan studeren. Van de 17 vervolgscholen in het district deden er 50 leerlingen mee aan de test. Vijf werden uiteindelijk geselecteerd: een van een openbare school en vier (!) van onze Villanova-school (drie meisjes – alweer de meisjes! – en een jongen). Jammer is dan weer dan van die vier er niet een autochtoon Papoea is!

Nog steeds is drie kwart van de leerlingen autochtoon Papoea; een prestatie omdat in de steden van West Papoea de autochtone bevolking al in de minderheid is, 48 procent. Demografen becijferen dat hun aantal straks in 2025 nog slechts 30% zal bedragen. Wij zitten op onze scholen nog goed, omdat de meeste internaats-leerlingen uit het diepe binnenland komen, uit streken waar de ‘andere’ Indonesiers nog niet in grote getale zijn neergestreken.

Met het bouwen van onze scholen en internaten aan de rand van de stad Manokwari, waar in den beginne nog niet zoveel bebouwing was - en de grond dus goedkoper – lijken we ook de economie aan te trekken. Schoolkinderen hebben tegenwoordig een beetje zakgeld, om tijdens de pauzes wat drinken en een snack te kunnen kopen. Kleine stalletjes die dat spul verkopen vestigen zich aan de straatkant rond de school. Vrouwen brengen op gezette tijden hun zelfgebakken koekjes mee en spreiden hun matje of zeiltje op het gras langs de kant van de weg. Brommers, volgepakt met etenswaar, weten precies tijdens het ‘speelkwartier’ de schoolpoort te vinden. Onze school heeft echter ook zelf een kantine, waar men ook van alles kan kopen, en zo dus binnen de hekken blijft. Het is elke keer touwtrekken of men nu wel of niet binnen de omheining mag/moet blijven. Je kunt ook nog altijd tussen de spijlen van het hek door je etenswaren aan de schooljeugd slijten.... Agressieve straatventers.... wie kan er kwaad op worden?

Aan de andere kant van de stad, op de Villanova junior high school (SMP), hebben we ook buren gekregen. Op een complex van maar liefst 20 hektare grond heeft de politie zich een geweldig hoofdkantoor gebouwd! Sinds de Vogelkop een aparta provincie geworden is (Jayapura, het vroegere Hollandia,  is de hoofdstad van de provincie Papua, en Manokwari is de hoofdstad van de provincie West Papua), hebben ook de ressorten van leger en politie zich gesplitst, en bouwen zich nieuwe residenties “om het gezag en de veiligheid dichter bij te mensen te brengen”. Zal de politie ons nu beter gaan beschermen, of moeten wij ons zien te beschermen tegen de politie-ambtenaren (die altijd van alles en nog wat van de goegemeente nodig hebben)????

Alhoewel de nieuwe inschrijvingen pas officieel van start mogen gaan op 3 juli, zijn er nu al ouders die via de achterdeur hun kind komen ‘booken’ op school, en vooral internaat. Dat het niet zo moge zijn dat er straks geen plaatsje meer is. Een verblijdend teken dat we nog steeds goed in de markt liggen!!

Ik schrijf deze brief af op een later tijdstip dan bovenaan vermeld. Nu is er wat tijd omdat plotsklaps alle leraren door de Dienst van Onderwijs werden opgetrommeld om vier dagen lang kursus te volgen om een nieuw curriculum te introduceren. Dus alle schoolkinderen in Manokwari zo maar vier extra dagen vrij; speciale programma’s (corvee!) voor onze internaatskinderen om zich niet te vervelen.... Niemand maakt zich druk, want ‘je gaat toch wel over’ (zie boven).

Oprechte dank voor al Uw hulp en aandacht, alle goeds, en hartelijke groeten,

Ton Tromp