Manokwari, 8 juli 2020. Het leven in de coronatijd

Beste Allen,

Jullie zullen je lang afgevraagd hebben hoe het mij en de schoolkinderen in deze coronatijd vergaat. Eind maart sloeg de vlam in de pan. Alle scholen en kerken dicht, allerlei maatregelen, zoals jullie die ook ondervonden en gedeeltelijk nog steeds een deel van het nieuwe leven moeten laten zijn.

Indonesia heeft het voordeel dat het een immens eilandenrijk is. Als je geen planes meer laat vliegen en geen boten meer varen, is de zaak op slot. Dat gebeurde dus. De meeste besmettingen begonnen in de hoofdstad Jakarta, maar later ook in de tweede stad, Surabaya, in Oost Java, maar ook in Makassar (Zuid Celebes). In heel Indonesia (275 miljoen inwoners) zijn er nu na al die maanden ongeveer 70.000 besmettingen en 3500 doden. Papua bleef grotendeels gevrijwaard. In de provincie West Papua (de Vogelkop) zijn tot nu toe vier corona-doden geteld, allen in de stad Sorong, en een tweehonderdtal besmettingen.

Met veel regelingen wordt de hand gelicht: niet iedereen draagt een mondkapje (bovendien zijn die dingen spaars verkrijgbaar, en worden ze veel langer gedragen dan de voorgeschreven vier uur; sommige mensen naaien van allerlei lappen ook een ‘mondkapje’, en verdienen zo wat extra geld), in de stad en de winkels en het openbaar vervoer zie je mensen nauwelijk de 1,5 meter afstand bewaren. Overal staan bakken waar je met zeep je handen moet wassen, maar vele lopen er aan voorbij. Wel wordt er bij banken en overheidsgebouwen, en zeker op vliegvelden en havens, de temperatuur gemeten met een thermo-gun en mensen zonder mondkapje de toegang geweigerd. Men denkt ook vooruit: er is zelfs al twee hectare grond vrijgemaakt voor een corona-kerkhof! Sinds enkele weken geleden de lock-down is opgeheven kun je in bijzonderen gevallen na het regelen van veel papieren toch weer met vliegtuig of boot reizen.

De te nemen maatregelen werken verwarrend, Jakarta geeft andere voorschriften dan de plaatselijke of provinciale overheid. Wanneer wel of geen school of kerk, niemand die het weet. Op 14 juli wachten we hier op de volgende verklaring: iedereen zegt dat de scholen dan weer  ovenbouw eveneopen mogen, maar op halve kracht, met niet meer dan 15 kinderen in een lokaal, en niet meer dan vier lesuren op een dag. De rest moet ‘on line’. Maar niet iedereen heeft op de plek waar hij/zij woont bereik, niet iedereen heeft een geavanceerd mobieltje, niet iedereen  heeft voldoende geld om maar iedere keer weer beltegoed te kopen. In de afgelopen maanden (april, mei, juni) waren de lessen dus on-line, de internaatskinderen konden nog net bijna allen voor de lock-down terug naar huis. De schoolresultaten over die maanden werden niet geteld (want niet iedereen kon of wilde het on-line lesprogramma volgen), bijna iedereen dus geslaagd of over naar een volgende klas. Er was geen staatsexamen, alleen het schoolexamen telde, dus slaagde bijna iedereen (alleen op de bovenbouw van onze Villanova school slaagden drie leerlingen niet).

Dat alles vermindert de animo niet om zich als nieuwe leerling aan te melden op onze scholen. Op onze SMP (onderbouw, klas 7 t/m 9) hebben zich nu al 140 leerlingen aangemeld (vijf klassen). Op de bovenbouw eveneens vier volle klassen. Velen hopen op een plekje op het internaat. Het pas afgebouwde meisjesinternaat, gaat straks 70 kinderen herbergen (capaciteit 100), volledig op eigen risico van de ouders.

Maar we weten niet waar we echt aan toe zijn. Op 16 juli beginnen de lessen weer, maar op 14 juli dus komt er nog een verklaring of de internaten wel of niet open mogen. Officieus zegt men: het mag, als je maar afstand bewaard en flink handen blijft wassen; niet sporten en geen gezamenlijke tuinarbeid (want transpireren). De meeste internaatskinderen moeten van buiten Manokwari komen. Maar er kan alleen van hot naar haar gereisd worden met een heel stapeltje reis- en gezondheidsdocumenten die op een vlieg- of boothaven gecontroleerd worden. Ook bij de toegangswegen tot de stad. Met het regelen van die papieren – waaronder een verklaring dat men corona-vrij is (kosten: een maandsalaris!) kan flink gesjoemeld worden! Zo werden er vorige week tegen de duizend inwoners van Sorong en Manokwari verscheept vanuit Jayapura – ze mochten na maanden terug naar huis. Voor hun vertrek werd iedereen medisch gecheckt op corona, via een swab, bloedonderzoek, etc. Edoch, bij aankomt in Manokwari, na daar opnieuw onderzocht te zijn, bleken er toch enkelen het virus bij zich te dragen! Bij navraag in Jayapura bleek dat men inderdaad onderzocht was, maar dat de uitslag nog niet bekend was, die lag nog ergens op een laboratorium (niet bij de deur: in Makassar!). Excuus: men had zijn best gedaan, een modern swab onderzoek uitgevoerd (niet alleen maar de temperatuur opgenomen), iedereen was van goede wil, nu was er toevallig een boot in de buurt, en wie wil niet zsm naar huis!! De geinfecteerden zitten nu in quarantaine, nee niet thuis – want daar kan niets gecontroleerd worden, maar in een apart soort opvanghuis bij een pas gebouwd en nog niet in gebruik genomen ziekenhuis. (De omwonenden maken bezwaar tegen de keuze van die quarantaine-plek want zo ligt het gevaar dichtbij op de loer!). Dat alles om te illustreren hoe verward en onzeker we zijn.

Zullen/mogen we wel of niet kinderen op het internaat opnemen? Hoe bewaar je daar de anderhalvemeter norm? Toevallig zijn net enkele nieuwe gebouwen tot stand gekomen, zodat we daar een stel stapelbedden kunnen neerzetten; in de eetzaal meer tafels, maar hoe bewaar je spelend afstand? Iedere ouder moet een verklaring ondertekenen dat men beseft dat hun zoon of dochter bij ziekteverschijnselen terstond naar huis gestuurd wordt, en dat men bij calamiteiten de scholenstichting niet aansprakelijk stelt. De meeste ouders blijven echter aandringen dat we onze internaten openstellen. De aanmeldingen overschrijden de opnamecapaciteit dik.

Over twee weken weet ik meer. Het zou dus best kunnen dat op 14 juli de overheid alle scholen openstelt (de universiteiten nog even niet), misschien het curriculum terugbrengt tot enkele vakken, ons opdraagt te letten op handenwassen, afstandhouden, mondkapjes (de tienerleerlingen ook?) en dat is het dan..... Wachten op instructies. Daarna schrijf ik jullie opnieuw.

O ja, met mij gaat het goed. Alhoewel behorend tot de risico-groep heb ik geen bijzondere klachten. De enige gevallen die hier in Manokwari geconstateerd zijn, waren alle te herleiden tot een groep mensen die een religieuze bijeenkomst in Makassar hadden gevolgd, en na thuiskomst ziek bleken te zijn en ook hun naaste omgeving had geinfecteerd. Die mensen zijn afgezonderd en inmiddels al weer gezond verklaard. (Huis-arrest heeft geen zin, want wat is ‘huis’ als alles open en bloot is, je door de wanden en het dak heen kunt kijken en iederen buitenshuis woont). Met hartelijke groeten, dank voor alle goeds,

Ton Tromp